Ta tōn Mousōn eisodia: = The Muses welcome to the high and mightie prince Iames by the grace of God King of Great Britaine France and Ireland, defender of the faith &c. At His Majesties happie returne to his olde and natiue kingdome of Scotland, after 14 yeeres absence, in anno 1617. Digested according to the order of his Majesties progresse, by I.A.

Finitis disputationibus sic peroravit Praeses.

NUnc ne feris bestiis, in quibus residet sensus ali∣quis gratae voluntatis, videamur nos deteriores (namut asserit Plautus, Non solum improbus est homo, qui beneficium scit sumere & nescit reddere. sed etiam Impius quia naturam vio∣lat) Nostrum est modo nostrum esse queat, (debemus si possimus) debitas pro benignitate hac tuâ (REX om∣nium benignissime) tibi gratias agere; Neque aliam permittit merce dem aut tua aut nostra conditio, Jllius eminentia respueret, hujus tenuitas subministrare non posset, Immo tibi fortunae bonis redundanti, ea & si nobis essent, offerre imprudentiae esset, quod teste Isocrate, qui Principi aurum argentumve dat, non velle dare sed mercari videatur. Nos cum Socratis discipulo AEschine non habentes unde persolvamus, gratiam habentes, nosmet ipsos dan∣do, cumulatiore quam arca posset capere, mensurâ reddituri su∣mus; Et non relatae tibi gratiae (REX optime) nulla esset excu∣satio, quandoquidem, vt dicit Hesiodus, Sicut superi omnia mor∣talibus largientes bona, parvotamen contenti sunt Thure: Sic ma∣xima Principum beneficia vel minimâ grati animi significatione rependunt Subditi, adeo faciles sunt vt Plurimum Principes, vt∣pote qui Dii humanis in corporibus hospites: Quare fidissima tuae Majestati, Filia Academia (quam & eo nomine dignati sunt Reges antecessores) quantas corde concipere potest, ore profundit gra∣tes, augente quam hactenus habuit spem fronte istâ serenâ, quâ disputationes hasce honoravit Augustissima tua Majestas, quod constantem te semper habiturae sint Musae tutorem & benefacto∣rem. Atque vt sacrae tuae innotescat Majestati, quam officiosam id∣circo

ipsa habeat, inque aliis fovere sanctè promittat de te opinio∣nem (gratiarum namque actionis est comes non inconveniens, eo∣rum quae de eo cui aguntur sentit agens, humilis & sincera declara∣tio) sic tuam alloqui Majestatem gestit. Imperator omnium ma∣xime, puta qui tibi imperas, ingens enim non est imperium, quod vel Africae vel Asiae, vel Europae finibus terminatur, sed quod vs{que} eo protenditur, quò Sol ipse potest suo lumine peragrare: hoc autē possidet imperium is solus, qui nunquam in aliâ fortunâ est alius, sed semper idem: cujusmodi es tu, cujus aucta feliciter dominatio nativae tuae gentis non diminuit recordationem: ne{que} mirum est sic affici eum qui seipsum noscens sui nunquam oblivione capitur. Tuam agnosco tibi divinitus datam esse potestatem summam, non tam quia naturae consentiens est vnius imperium, tam lon∣gâ ab Antecessoribus serie propagatum, alacrique semper subdi∣torum applausu probatum, quàm quia DEI solius authoritate fit Princeps; non valente populo, qui snmmam in seipsum non ha∣bet potestatem (neque enim in se eam habet quisquam) summam alii cuipiam potestatem conferre: vt licet plures forsan modi sint, vnus tamen sit Imperii possedendi titulus, DEI donatio. Jdeo{que} cum sis Tu, non hominum, sed DEI vicarius, DEI non homi∣num Imperio ac judicio te esse obnoxium profiteor. Eandem ag∣nosco potestatem esse vniversalem; vt scilicet, quemadmodum et à Cardinale Aldobrandino dictum est, non bonum corporis, vt Medicus, non animi, vt Theologus, non fortunae, vt Jurisperitus, sed haec solus tu Princeps vniversa curare debeas, supremus cum Civilium tum Ecclesiastico••um negotiorum Rector, in moralibus quidem & Ceremonialibus mysticis cultuive divino essentialibus non nisi judex, DEO solo de iis Leges ferente definitivas, qua∣rum vindex & custos sit Princeps Jn ceremonialibus autem tacti∣cis quae accidentales sint cultus divini circumstantiae, omnibus{que} judicialibus tam ad Ecclesiae quam Reipubl. regimen spectantibus etiam Legislator, quòd vt adiaphora ex se, sed quae exercitio ap∣ta fieri possint ad bonum morale media liberae Principis authori∣tati relicta sint, vt proinde ne Clerus, in Ecclesiasticis ferendis le∣gibus vt tibi consulat ascitus, à tuâ secundum eas inspectione at{que} animadversione sit immunis. Sed haec clarius elucidantur in eo li∣bro quem de Regio tam in Ecclesiasticis quàm civilibus Primatu conscripsit procancellarius meus. Quâ itidem exercenda sit ea po∣testas, agnosco tibi donatam a DEO potentiam, virtutum regia∣rum instructissimam supellectilem, vnde Relligionem ità sollici∣tè

curas, vt non solum te odio habeant verae Relligionis hostes, sed iis etiam terrori sis, Justitiam ità aequabiliter colis, ut te dili∣genter observantes, nihil aliud esse Regem perspiciant, quam ani∣ma••am loquentem{que} justitiam, & ad virtutes eas Reip. cujusque co∣lumnas rectè moderandas, tantâ fidei jurisque, imo doctrinae om∣nis cognitione praeditus es, ut Regum omnium quicunque a So∣lomonis fuerunt tempore sapientissimus, prudentissimus & doctis∣simus dici absque invidiâ possis. Quàm felix ergo Britannia, tibi quae paret, in quo concurrunt Divinitus data Regiae potestatis au∣thoritas, seu jus, illius debitè exercendae facultas seu habitus, & e∣jusdem debita operatio seu usus, quemque tam raris insignivit a∣liis dotibus Regum REX, ut eas sigillatim omnes pro merito ce∣lebrare nullius nisi Regia tui-ipsius eloquentia potis sit. Te pre∣camur, Omnipotens DEUS, ut nobis & regno huic, imo vnitae ex Regnis antiquissimis Monarchiae diuturnum velis esse tantum in habendo tali Rege beneficium, nec patiaris ut ingratitudine no∣stra mereamur illo abs te privari, sed facias, ut nostram propter illud felicitatem memori semper mente recolentes, aeternas sanc∣tissimo tuo Nomini laudes dicamus, & illi supremo tuo ministro proximè & secundum te sincero cum affectu obediamus, Regiae illius soboli, quando tibi visum fuerit, (quod sero fiat) eum ad coelos evocare, idem praestituri: Et a te (potentissime Princeps) supplices petimus, ut constanti nos favore & gratiâ huic simili pro∣sequaris, cui idcirco, amplissimisque te huc comitantibus Ecclesiae ac Reip. primoribus plurimum nos debere profitemur, & quam status noster Scolasticus dare, Tuusque Regius accipere poterit, relaturos semper nos gratiam pollicemur.