Tractatus de legibus et consuetudinibus regni Anglie, tempore Regis Henrici secundi compositus, Iusticie gubernacula tenente illustri viro Ranulpho de Glanuilla iuris regni & antiquarum consuetudinu[m] eo tempore peritissimo. Et illas solu[m] leges continet et consuetudines secundum quas placitatur in Curia Regis ad scaccarium et coram Iusticiis vbicunque fuerint. Huic adiectæ sunt a quodam legum studioso adnotationes aliquot marginales non inutiles

¶ Hic incipit liber primus de placitis, que pertinent ad curiam Regis. (Book 1)

Capitulo. .1.

PLacitorum, ali∣ud est criminale, aliud ciuile. Itē placitorum cri∣minalium, aliud pertinet ad co∣ronam domini Regis, aliud ad vicecomitem p∣uinciarum ad coronam domini Regis, per∣tinent ista.

Cap 2.

Crimen quod in legibus dicitur crimen lese maiestatis, vt denece vel seditione per∣sone domini Regis vel regni, vel exercitus occultatio inuenti thesauri fraudulosa, pla∣cita de pace domini Regis infracta homici∣dium, incendium, roberia, raptus, crimen falsi, et si que sunt similia. Que scilicet crimi¦na vltimo pun••untur supplicio, aut membro∣rum truncatione. Excipitur crimen furei,

quod ad vicecomitem pertinet, et in comita∣tibus placitatur et terminatur ad vicecomi∣tē etiam pertinet per defectū dominorum:* 1.1 cognoscere de medletis, de verberibus, de plagis etiam nisi accusator adiciat de pace domini regis infracta.

Cap. 3.

Placitum ciuile aliud in curia domini Re∣gis tantum placitatur et terminatur aliud ad vicecomites prouinciarum pertinet. In Cu∣ria domini Regis, habent ista tractari et ter∣minari placitū de baroniis, placitum de ad∣uocationibus ecclesiarum. Questio status, placitum de dotibus vnde mulieres ipse nil penitus perceperunt. Querela de fine facto in curia domini Regis non obseruato, de homagiis faciendis, et releuiis recipiendis, de purpresturis, placitum de debitis laico∣rum. Et ista quidem placita solummodo su∣per proprietate re•• prodita sunt, de illis autē que super possessione loquuntur; et ••er re∣cognitiones placitantur et terminantur in∣ferius suo loco dicetur.

Cap. 4.

¶ Ad vicecomites pertinent ista. Placitum de recto de liberis tenementis per breue do∣mini Regis, vbi curia dominorum probatur

de recto defecisse, quod qualiter fieri debe∣at: inferius suo loco dicetur. Placitum de na∣tiuis, sed per breue domini Regis.

Cap. 5.

¶ Cum clamat quis domino Regi aut e∣ius iusticiis de feodo aut de libero tenemen∣to suo si fuerit querela talis, quod debeat vel dominus Rex velit in curia sua deduci: tunc is qui queritur tale breue de summonitio∣ne habebit.

Cap. 6.

Rex vicecomiti salutē precipe. A. quod iu∣ste et sine dilatione reddat. B. vnā hidā ter∣re in villa illa vnde idem. B. queritur quod predictus. A. ei deforciat: et nisi fecerit sum∣mone eum per bonos summonitores quod sit ibi coram me vel Iusticiis meis in crasti∣no post octabis clausi pasche apud locum illum, ostensurus quare non fecerit. Et habe∣as ibi sūmonitores et hoc breue. Teste Ra∣nulpho de Glanuilla apud Clarindon.

Caput. 7.

¶ Summonitus autem ad diem prefixum aut venit aut non, aut nuntium, aut essoniū mittit: aut neutrum. Si neque venit, neque mittit: aduersarius eius qui petit aduersus cum, die statuta coram Iusticiis appareat. et

se aduersus eum liti offerat: et ita in Curi•• a per tres dies expectabit. Si vero nec quarta die venerit apparentibus sūmonitoribus, et asserētibus, se bene eum sūmonuisse, et idem probare se offerentibus iuxta considerationē curie: iterum per aliud breue sūmonebitur per interualla quindecim dierum ad minus. Et erit breue vt veniat responsurus tam su∣per capitali placito: quā super eo{que} ad primā sūmmoni ionem non venit. Et ita tribus sū∣monitionibus sub hac forma emissis: Si non ad tertiam sūmonitionē venerit, neque mise∣rit, capictur tenementum in manum domini Regis: et ita per quindecim dies remanebit. Et si infra illo; quindecim dies non venerit: aduersario eius adiudicabitur feisina, ita{que} de cetero non audietur, nisi super ••prietare per breue domini Regis de recto. Si vero infra il∣los dies quindecim venerit: volens repleg••are tenementum, precipietur ei quod ad quartū diem veniat, et habebit quod de iure habere debet: etita poterit seisinā recuperare si vene∣rit. Si vero ad tertiam sumonitionem vene∣rit, et premissas sūmonitiones recognouerit, statim amittit seisinam, nisi dies saluare pos∣sit

per dominum Regem vvarrantum, et per breue quod incontinenti ostendat.

Cap. 8.

¶Rex Iustiē salutem vvarrantizo. B. qui fuit apud illum locum per preceptum meū illo die, in seruitio meo, et ideo corā vobis-eo¦die assisis nostris interesse non potuit, et vo∣bis mando{que} pro absentia sua illius diei eū non ponatis in defaltam, nec in aliquo sit perdens. T. &c.

Cap. 9.

Si summonitiones omnes negauerit: pro qualibet iurabit duodecima manu: et si vnus iuratorum die statuta defecerit: aut persona alicuius eorum iuste excipi possit sine recu∣peratione alterius iuratoris eadem hora sei∣sinam suam amittet propter defaltam. Si ve∣ro sufficienter: iuratum fuerit, eo die de pla∣cito respondebit.

Cap. 10.

Si ad primum diem non venerit summoni∣tus: sed se essoniauerit, si essomum fuerit ra∣tiona bile, recipietur. Et ita tribus vicibus con∣tinue poterit se essoniare. Et quia variis ex causis contingit aliquem se essoniare, & iuste, de diuersis generibus essoniorum videamus.

Cap. 11.

Essoniorū aliud prouenit ex infirmitate a∣liud aliunde prouenit.* 1.2 Item cū ex infirmitate quandoque ex infirmitate veniendi quādo∣que interuenit ex infirmitate de resean∣tisa.

Cap. 12,

¶Summonitus itaque siad primum diem per infirmitatem veniendi fecerit se essoni∣are, erit in electione aduersarii presentis: vel exigere probationem legittimam illius es∣sonii ab eo essoniatore, eo die vel plegium inueniet, vel fidem dabit, quod ad diem no∣minatum habebit garantum suum de illo essonio, et ita tribus vicibus continuis pote∣rit se essoniare hoc modo. Et si tertio die non venerit, neque se esfoniauerit: tunc conside∣rabitur quod ad alium diem sit in propria persona, aut pro se sufficientem responsalem mittat ad lucrandum vel perdendum pro eo loco suo, et sic quicunque die statuta suo loco venerit: offerens se defensioni il∣lius cum litteris eius, vel sine litteris: Si no∣rum sit eum esse coniunctam personam ab∣sentis: pro eo accipictur in Curia ad Iucran∣dum vel perdendum. Si vero ad quartum di∣em post tria essonia venerit, et omnia esso∣nia

vvarrantizau erit? probabit quodlibet es∣sonium iureiurando propria et vnica manu et sic de placito eodem die respondebit. Si ad quartum diem neque venerit,* 1.3 neque re sponsalem miserit, capietur tenementum in manū domini Regis misso breui a curia ad vice comitē illius prouincie vbi tenementū illud est quod breue est in hec verba.

Ca. 13

¶Rex vic̄ salutem precipio tibi quod si∣ne dilatione capias in manum meam, me∣dietatem terre de illa villa, quam. M. clamat ad dotem suam versus. R. de qua placitum est inter eos in Curia mea, et diem captio∣nis Iusticiis meis scire facias. Et summone per bonos summonitores predictū. R. quod sit corā me vel iusticiis meis apud vvestmo∣nasterium a crastino octabis clausi pasche, in quindecim dies, auditurus inde iudicium su∣um. Et habeas ibi summonitores et hoc bre∣ue. T. Ranulpho de glanuilla apud vvestmo∣nasteriū. &c. Et preterea precipietur vic̄ illius prouincie, vt essoniatores illos capiat, et tan∣q̄ falsarios per hoc breue retineat

Cap. 14.

¶Rex vicecomiti salutē precipio tibi, {quod} sine dilatione, diligenter queras per comitatum tuum. A. qui falso essoniauit. B. versus. C. in

curia mea, et saluo facias eum custodiri, do∣nec aliud inde habueris preceptum meum T. &c. Et preterea interim sūmonebitur prin¦cipalis reus: {quod} sit coram domino Rege, vel Iustitiis eius, ostensurus quare essoniatorē su∣um non vvarrantizauerit, & de capitali pla∣cito responsurus? Preterea, sūmonebitur ple∣gius essoniatorum in de per hoc breue.

Cap. 15.

¶Rex vicecomiti salutem. Sūmone {per} bo∣nos sūmonitores T. quod sit coram me vel Iusticiis meis apud vvestmonasteriū, a clau∣so pasche in.xv. dies ostensurus, quare non habuerit I. coram me apud vvestmonaste∣riū die illo ad vvarrantū de essonio, quod I {pro} eo fecit in curia mea versus M. sicut plegia∣uit ipsum ad habendum cum. Et habeas ibi sūmonitores, et hoc breue T. &c.

Ca. 16.

Si vero infra quindecim dies venerit: volens replegiare tenementū, precipietur ei quod sit ad diē nominatum, vt tunc habeat {quod} ha∣bere debet de iure. Et ita si venerit sub ple∣giatione, seisinā recuperabit, et retinere po∣terit. Si omnes summonitiones, et omnia es∣sonia negauerit, et hoc idem probauerit iu∣ramentis

duodecima manu, pro singulis di∣ebus faciendis, vel si primam sūmonitionem recognouerit, et tria essonia vvarrantizauerit et quartum diem per dominū Regem vvar∣rantum saluare poterit per breue scilicet {quod} incontinenti habeat, sic quoque poterit sei∣sinam suam retinere. Si vero infra quindecī dies non venerit, ad diem proximam adiu∣dicabitur seisina aduersario eius ita quod ille nunquam audietur inde nisi per breue domini Regis de recto.* 1.4 Mittetur autem ad∣uersarius in seisinam illius tenamenti ad vi∣cecomitem per hoc breue.* 1.5

Cap. 17.

Rex vicecomiti salutem precipio tibi, {quod} sine dilatione seisias M. de tanta terra in illa villa de qua placitum fuit in curia mea, inter ipsam et R. quia seisina illius terre adiudi∣cata est cidem M. in curia mea pro defectu. R. T. &c.

Cap. 18.

De infirmitate vero de reseantisa, si quis se essoniare voluerit, hoc tribus vicibus fa∣cere poterit. Dum tamen tertia die ante da∣tam diem, essoniator essonium suum pre∣sentauerit loco competenti, et coram per∣sona idonea. Et si ad tertiam summoni∣tionem

non venerit, considerabitur vt vi∣deatur vtrum infirmitas illa sit languor an non, quod vt fiat precipietur vicecomiti per hoc breue.

Cap. 19.

Rex vicecomiti salutē precipio tibi, {quod} sine dilatione mittas quatuor legales milites de Comitatu tuo, ad videndum siinfirmitas. B. vnde se essoniauerit in curia mea versus. R. sit languor vel non. Et si viderint quod sit languor, tunc ponant ei diem a die visionis in vnum Annum et vnum diem quod sit eo∣ram me vel Iusticiis meis, vel sufficientem responsalem mittat inde responsurum. Et si viderint quod non sit languor, tunc ponant ei certum diem quo veniat, vel sufficientem responsalem mittat, inde responsurum. Et summone per bonos summonitores: predic∣tos quatuor milites, quod tunc sint ibi ad testificandum visum suum, et quem diem ei posuerint et habeas ibi summonitores et hoc breue. T. &c. Notādum etiam quod duo essoniatores: necessarii sunt ad hoc essonium faciendum ad minus.

Cap. 20.

¶Preterea notandum quod duo prima es∣sonia possunt esse de infirmitate veniendi

et tertium de reseantisa quod si sle euenerit mittetur ad videndum vtrum sit languor an non. Si autem duo prima essonia fuerint de teseantisa et tertium de infirmitate veniendi: confiderabitur tanquā omnia essent de infir mitate veniendi, quia secundū naturā vltimi essonu femper est iudieandum.

Cap. 21.

¶Si quis aliqua vice responderit in Curia, et illi presēti dies ibi prefixus fuerit, si ad illū diē neque venerit, ueque responsalē miserit capietur tenementū in manū domini Regis sine replegiatione, et sūmonebitur ille, vt ve niat auditurus indeiudiciū suum ad diē no∣minatum: et ita siue veniat siue non, amittet seisinā propter defaltā, quia de cetero summo nitionem diffiteri non poterit, nisi breue do∣mini Regis incōtinenti ostendat, quo diem non seruatsi saluare possit. Sed licet altera vice in curia responderit, si licite recesserit: ad tria essonia recuperate poterit, nisi pactum a∣liud inducat. Si vero primo se essoniauerit quis, et secūdo, neque venerit, neque se essoni∣auerit, praecipietur vic̄ {quod} essoniatorē illum at∣tachiet, tanquā falfariū per praescriptū breue.

Cap. 22.

¶Sciendum autem quod cum quisse es∣soniauerit, essoniator poterit se essoniare rati∣onabili essonio: Si quis enim volens se ratio∣nabili modo essoniare, et essoniatorem ad se essoniandum transmiserit, et ille obiter in a∣liquod rationabile impedimentum inciderit, quo minus ad diem statutum venire possit, expectabitur vsque in quartum diem, sicuti et dominus eius, quod si intra quartum diem venerit, recipietur essoniator eius, quocunque die venerit et potest saluare dies preteritos, e∣isdem de causus quibus et dominus.

Ca. ••••.

Poterit etiam si id elegerit se essoniare per alium essoniatorem ipse principalis essonia∣tor ita tamen quod ille secundus essoniator dicat in curia ipsū tenentem (proposito esso∣nio rationabili) detentum, non posse ad illum diem venire nec pro perdere, nec pro lucrari et ad modo se essoniandum illum alium des∣tinasse, et ipsum essoniarorem in tale impe∣dimentum incidisse: quod ad illum diem ve∣nire non poterit et hoc paratus est probare secundū cōsiderationem curiae sic autem re∣cipietur essonium tale, et dabitur etiam ipsi tenenti dies per talem essoniatorem ita quod

assecurabit inde vvarrantum suum habere ad talem diem datum et ita ad diem ipsum o∣portebit ipsum tenentem: principalem es∣soniatorem, vvarrantizare et eius essoniure solito modo probare et primum essoniato∣rem similiter secundum, nisi primo die ip∣semet essonia sua probauerit ad petitionem aduersarii.

Cap. 24.

Si vero post essonium suum propositum in curia, infra quartum diem venerit volens in∣de agere vel respondere ipse tenens, si per es∣soniarcrem prius fuerit dies datus in curia: et pars aduersa sic recesserit a curia, petens nul∣lum habebit inde recuperare quantum ad ipa sum diem preteritum.

Cap 25.

Est et aliud genus essoniandi et necessari∣um cum quis essoniat de esse vltra mare:* 1.6 et tūc si recipiatur essoniū: da buntur ipsi essoni∣ato ad minus quadraginta dies. Si vero vlte∣tius illo, vel alteriusmodi essonio rationabili se essomauerit, de cetero solitus cursus scrua∣bitur in respectu dando.

Cap. 26.

Sunt et alia essonia que loca sortassi•• habe re possunt ad saluandos illos quatuor dies vel aliquem corum per quē vel quos expec∣tatur aduersarius in Curia: Vt subita aquarū inundatio, aut alius casus repentinus qui pre∣uideri non poterat.

Cap. 27.

Per seruitium domini Regis item rationa∣biliter se essoniat quis, & cū in curia probatur hoc essonium, et admittitur, remanebit loque la sine die, donec constiterit eum ab illo ser∣uitio domini Regis rediiffe, vnde hi qui assi∣due sunt in seruitio domini Regis, vt serui∣entes ipsius, hoc essonio non gaudebunt, er∣go circa corum personas obseruabitur solitus cursus curiae, et iuris ordo. Sed circa predicta essonia hoc modo distinguendum est. Qui per seruitium domini Regis se essoniarifacit aut prius comprehendit eum sūmonitio vn∣de aduersarius eius querit eum ponere in placitum: aut prius iuit in seruitium domini Regis et postmodum est •• summonitu•• Si vero prius fuerit in seruitio domini Re∣gis: et intorim de placiio summnonitus, in∣distinere verum est, et obtinet quod su∣perius dictum est. Si prius ponitur quis in

placitum, & postea se facit essoniari per serui∣tium domini Regis, refert vtrum is per man∣datum domini Regis, vel preceptū genera∣le vel speciale, ex necessitate sit in illo seruitio an alias. Siev precepto domini Regis ad il∣lud seruitium fuerit vocatusetunc quoque idem iuris crit quod in superiori casu. Si ve∣ro alias ex voluntate, non ex precepto domi∣ni Regis in seruitiū ipsius de nouo se inges∣ferit, distinguitur vtrum ierit vltra mare in ser∣uitium illud•• an citra remanserit. Si vltra ma∣re, dabitur ei respectus qua draginta dierum ad minus, quod si infra illos. xl. dies non redi∣erit: obseruabiru•• solitus cursus curiae, & iu∣ris ordo. Et quandocunque in curia appare∣bit vel per se, vel per responsalem, oportebit eum habere breue domini Regis, ad vvarrā∣tisandum suum essonium de premissis, quod incontinenti exhibeat. Si citra mare fuerit••in seruitio domini Regis, tunc in voluntate Iu∣stiē domini Regis erit et in beneplacito, breuiorem terminum dare ei vel ampliorē secundum quod viderint domino Regi ex∣pediri dum tamen obseruetur iuris ordo.

Cap, 28.

Contingit preterea aliquem essoniariin eu∣••ia per infirmitatem qua quis detinetur in e∣adem villa cum illue venerit ad placitū suum prosequendum et tunc considerabirur in Curia, quod in crastino veniat, et ita per tres dies continuos expectabitur et ex hac causa respectum trium dierum cōtinuorū habebit qua si tertio die itase inde essoniauerit: tunc mittentur quatuor milites ad eum, per consi∣derationem euriae ad videndum vtrum sit in +ali statu quod possit venire ad curiam an nō et si viderint quod possit, tunc ei precipient quod ad Curiam veniat et ibifaciat quod fa∣cere dehet. Et si viderint eum non posse ve∣nire, et hoc in curia testati fuerint tune habe∣bit alium diem rationabilem et ita respectū qum decim dierum ad minus.

Cap. 29.

Est preterea essoniū, quod quandoque in cu∣ria presentatur, scilicet de esse in peregrinati∣one. Sed distinguendū est, vtrum is qui taliter se essoniat fuerit positus inde in placitum, an∣tequam iteripsum artipuerit, an non quod si prius sumnionitionem inde habuerit: ob∣seruabitur

cursus Curiae et iuris ordo. Si vero prius inde nullam habuerit summonitionē: tunc iterum distinguendum est, vtrū iuerit ad Hierusalem an alium locum. Si versus Hie∣rusalem iuerit is quise essoniare fac̄: tunc so∣let ••i darirespectus vnius anni, et vnius diei, ad minus, de aliis vero peregrinationibus solet dari respectus, pro voluntate domini Regis et bene placito vel eius Iustiē, pro longitudine, vel breuitate itineris, prout viderint tempe∣randum.

Cap. 30.

Ponitur autem in breue de summonitione facienda vic̄ directo, hec clausula, et habeas ibisummonitores et hoc breue Ideoque ab initio querendum est, ad diem datum in Curia, offerente se liti eo qui petit, vtrum vicecomes breue et summonitores ibi ha∣beat, an non••si habeat tunc testata summoni¦tione, procedendum erit in placito, secundū quod praemonstratum est. Si vero illo die pre sens non fuerit vicecomes, nec infra quartum diē venerit, vsque ad quē diem expectandus est tenēs ipse, tunc precipietur ei iterum per

breue do mini Regis, quod tenentem sum∣moneat de capitali placito, per breue de se∣cunda summonitione, et quod ille veniat os∣tensurus, quare per primum breue illam sū∣monitionem non fecerit. Est autem breue de secunda summonitione, continens breue de prima summonitione et praeterea hanc cla•• sulam, Et tu ipse tunc sis ibi oftensurus quare illam summonitionem ei non feceris, sicut tibi preceptum fuit per aliud breue meum, & habeas ibi hoc breue, & illud aliud breue. Ad diem autem illū veniens vicecomes: aut dicit se executum fuisse preceptum domini Regis, aut confitebitur illud non fuisie exe∣cutum. Si confiteturse non fuisse executum, tunc remaneat in misericordia domini Re∣gis, & sicille qui petit primum diem intelli∣get amisisse, & de nouo summonendus est ille qui tenet. Si vero dixerit se summonitio∣nem primam, legitimis summonitoribus fa∣eiendā iniunxisse: et iidem ibi presentes sunt hoc ipsum confitentes: tam vicecomes quam illi in misericordia remaneant, si primam sū∣monitionē non fecerint, fieuteam facere te nebantur. Et primus dies petenti ita erit inv∣tilis

Sin autem illi quos vicecomes fummoni∣tores nominauent praesentes sint afferentes hoc cis a vicecomite non fuisse iniunctum: tunc distinguendum est vtrum vicecomes summonitionem illam eis faciendam iniun∣xerit in Comitatu, sicut semperfleri debe•• ita quod frante comitatum presentetur loque∣la, artachiabitur vsque ad comitatum: et tunc plene fiet summonitio, an alio modo. Si in comitatu hoc eis iniunxerit, et hoc fuerit rec∣te testatum: illi scilicet sūmonitores in mise∣racordia remanebunt, quia comitatui in hoc cōtradicere non possunt. Si vero extra comi∣tatum minus publice quam fieri deberet, hoc eis iniunxerit vicecomes, & illi hoc negaue ••int vicecomes in misericordia remanebit, {quod} praeceptū domini Regis vt debet non est exe eutus, Huiusmodi enim publiei actus, scilicet sūmonitiones iniungere, plegios de clamo∣ribus prosequendis, & de stando ad rectum capere, publice debent celebran ne si super his que preparatoria sunt ad expediend•• ne∣gocia, fieri posset contentio, ea ipsa esset oc∣casio diutius protrahendi negocia, Si vero ad primum diem summonitores non adsunt

asserentes se legittime fecisse primam sumē monitionem, et ad primum diem suos habu∣erint essoniatores, qui et cos essoniauerint et adiecerint quod summonitionem recte fecerint, tunc primus dies petenti iudicabi∣tur vtilis, et illi in misericordia remane bunt, co quod ad primum diē non aderant ad te∣stificandū summoniē, sicut eis fuit iniunctū nisiprimum diem saluare possint per domi∣num. Regem vvarrantum. Sed notandum {quod} excusare legittime se possunt summonitores illi, ad primum diem vterque vel alter, et tunc petenti primus dies similiter adiudicabitur vtilis.

Cap. 31.

De absentia tenentis quaedam praemissa sunt quae tunc locum habent, quando tenens ipse sine plegiorum datione, simpliciter est sum∣monitus. Si vero fuerit loquela talis quod tenens ipse plegios inuenerit standi ad rec∣tum, et Iustiē vel comitatus hoc recordati fu∣eriut, quod contingit in ciuili negocio, define facto in Curia domini Regis coram Rege vel Iustic̄ eius non obseruato, et in nouis dis∣sei••inis, tunc quidem sitenens ipse ad pri∣mum

diem neque venerit, neque se essonia∣nerit, plegii considerandi sunt in mīa domi∣ni Regis, et super capitals placito, plegii eti∣am affortiabuntur, etita tribus vieibus co∣semper absente, in placito illo est proceden∣dum, et si ad tertiam summonitionem non venerit,* 1.7 capietur tenementum ipsum in ma∣num domini Regis, et retinebitur codē mo∣do quo predeterminatū est, plegus etiam in mīa remanēubus, qui et sūmonēdi sunt quod sint ad certum diem in Curia, audituri in de suum iudicium. Si autem fuerit negocium cri∣minale, vt de pace domini Regis infracta, tunc secundum iuris otdinem vt in superio∣ri casu, erit et hic procedendum, nisi quia hic rectatus si ad tertiam summonitionem non venerit: capietur corpus eius, plegus suis remanentibus in misericordia.

Cap. 32.

Expeditis his, que circa absentiam tenen∣tis frequenrius solent accidere, de his quae de absentia petentis fiunt, restat inspicere. Et quidem si ad primum diem non venerit is qui petit, essoniare sese poterit eisdem ratio∣nabilibus essoniis, quibus et tenens, et 〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

eisdem modis. Quod si non venerit, nec se es∣soniauerit, tunc iuxta considerationem curie dimittetur tenēs sine die sipiaesens fuerit vel per se vel per alium vt debet. Ita tamen vt pe tens tale recuperare habeat aduersus eum, si iterum inde placitare voluerit, quale modo habere debeat. Etsi iterum placitum illud versus euodem velit mouere: quaero quid ••u∣ris ibifit, & qualiter punienda sit illus defal∣ta. Ad hoc autem diuersi diuersis modis res∣pondent. Dicūt enim quidam, quod non ni∣si custum et expensas, & primum breue a∣mittet, loquelam autem non, sed de nouo placitum incipiet. Alu dicūt quod loquelam versus aduersariū penitus amitter, sine om∣ni recuperatione, & propter curiae contemptū in masericordia domini Regis sinuliter re∣manebit. Alii dicunt quod in misericordia domini Regis erit, de cetero & in Regis be∣neplacito, vtrum velit eum ad illud placitū amplius admittere vel restituere, an non, et quando••hee autem simpliciter sufficiunt vbi loquela sine plegiatione procedir. Si vero il∣le qui petit, plegios inuentrit clamore suo prosequendo•• ••t diē suum neque per se ne∣que

que per alium quemcunque seruauerit: tunc is qui tenet dimittetur sine die et petens illud breue secundum quosdam, et totum custum amittet, et plegii eius erunt in misericordia vt supra. A ut secundum alios loquelam suam a∣mitter, er plegi••. &c. Sed hoc ita obtines si lo quela sit tantummodo sua, quod sepius con∣tingit in ciuilibus negociiis. Versi si fuerit lo∣quela non tantum sua sed etiam domini Re∣gis, vt in criminali negocio de pace domini regis infracta, tunc quia loquelam illam non nisi sibi amittere potest, imo etiā illam prose∣qui tenetur, corpus eius de cetero in prisonā mittetur, et saluo custodietur: donec appellū suum prosequiivelit. Et plegii eius preterea in mia remanebunt

Cap 33.

Quandoque contingit vtrunque abesse et tunc in voluntate domini regis vel eius iusti∣erit si voluerint versus vtrunque contemp∣tum Curiae, vel falsum clamorem profequi.

Notes

• * 1.1

  Cognitio furti detra∣hitur vice∣comiti sta∣tuto mag∣ne carte. Cap. 17.
• * 1.2

  Essoniū de reseantisa i∣dem valet quod esso∣mum de malo lecti.
• * 1.3

  Iure iuran∣do libera∣tus est esso∣niatus sta∣tuto marle∣br. Cap. 19.
• * 1.4

  Consulitur non plegi∣ationi sta∣tuto Regis.
• * 1.5

  E. 3. Anno. 9 Cap. 4.
• * 1.6

  Vide statu∣tum. vv. Pri∣mi. cap. 43. de contra∣placitando huic esso∣nio,
• * 1.7

  Ex statuto vvestmona∣sterii. Primi. cap. 44, ap∣paret plura duobus at∣tachiamen tis exiisse d∣buisse com∣muni lege, antequam p••oce dere∣tur ad di∣strictionem