Layamon's Brut (British Museum Ms. Cotton Caligula A.IX)
Layamon
Page  2

Lines 1 through 100

An preost wes on leoden; Laȝamon wes ihoten.
     1
he wes Leouenaðes sone; liðe him beo Drihten.
     2
He wonede at Ernleȝe; at æðelen are chirechen.
     3
vppen Seuarne staþe; sel þar him þuhte.
     4
on-fest Radestone; þer he bock radde.
     5
Hit com him on mode; & on his mern þonke.
     6
þet he wolde of Engle; þa æðelæn tellen.
     7
wat heo ihoten weoren; & wonene heo comen.
     8
þa Englene londe; ærest ahten.
     9
æfter þan flode; þe from Drihtene com.
     10
þe al her a-quelde; quic þat he funde.
     11
buten Noe.& Sem; Iaphet & Cham.
     12
& heore four wiues; þe mid heom weren on archen.
     13
Laȝamon gon liðen; wide ȝond þas leode.
     14
& bi-won þa æðela boc; þa he to bisne nom.
     15
He nom þa Englisca boc; þa makede Seint Beda.
     16
An-oþer he nom on Latin; þe makede Seinte Albin.
     17
& þe feire Austin; pe fulluht broute hider in.
     18
Boc he nom þe þridde; leide þer amidden.
     19
þa makede a Frenchis clerc;
     20
Wace wes ihoten; þe wel couþe writen.
     21
& he hoe ȝef þare æðelen; Ælienor
     22
þe wes Henries quene; þes heȝes kinges.
     23
Laȝamon leide þeos boc; & þa leaf wende.
     24
he heom leofliche bi-heold. liþe him beo Drihten.
     25
Feþeren he nom mid fingren; & fiede on boc-felle.
     26
& þa soþere word; sette to-gadere.
     27
& þa þre boc; þrumde to are.
     28
Nu bidde[ð] Laȝamon alcne æðele mon;
     29
for þene almiten Godd.
     30
þet þeos boc rede; & leornia þeos runan.
     31
þat he þeos soðfeste word; segge to-sumne. Page  4
     32
for his fader saule; þa hine for[ð] brouhte.
     33
& for his moder saule; þa hine to monne iber.
     34
& for his awene saule; þat hire þe selre beo. Amen.
     35
Nv seið mid loft-songe þe wes on leoden preost.
     36
al swa þe boc spekeð; þe he to bisne inom.
     37
þa Grickes hefden Troye; mid teone bi-wonen.
     38
& þat lond iwest; & þa leoden of-slawen.
     39
& for þe wrake-dome; of Menelaus quene.
     40
Elene was ihoten. alðeodisc wif.
     41
þa Paris Alixandre; mid pret-wrenche. bi-won.
     42
for hire weoren on ane daȝe; hund þousunt deade.
     43
Vt of þan fehte; þe was feondliche stor.
     44
Eneas þe duc; mid erm[ð]en at-wond.
     45
Nefede he boten anne sune; þe was mid him isund.
     46
Asscanius was ihoten; nefede he bern no ma.
     47
& þes duc mid his drihte; to þare sæ him droh.
     48
of kunne & of folke; þe fulede þan duke.
     49
of monne & of ahte. þe he to þare sæ brouhte.
     50
& tuenti gode scipen. he guðliche fulde.
     51
& þa scipen foren wide; ȝeon þare wintrede sæ.
     52
mid wolcnen & mid wedere; heo þoleden wen-siðes.
     53
ant mid muchelure care; heo to londe bicomen.
     54
On Italiȝe heo comen to londe; þar Rome nou on stondeð.
     55
fele ȝer under sunnan; nas ȝet Rome bi-wonnen.
     56
& heuede Eneas þe duc; mid his driht-folcke.
     57
widen iwalken. ȝend þat wide water.
     58
moni lond umbe-rowen; redes him trokeden.
     59
On Italiȝe he com on lond; þat him was iqueme.
     60
A þon londe he fund mete; & he hine mid monscipe biwon.
     61
& mid golde and mid gersume; & he griðliche spac.
     62
I þere Tyure he eode alond; þer þa sea wasceð þat sond.
     63
ful neh þan ilke stude; þar Rome nou stondeð.
     64
Þe king was ihoten Latin; þe on þan londe wes.
     65
hey wes and riche; & he wes redesful.
     66
mid wintre he wes bi-weaued. swo hit wolde Godd.
     67
Þar com Eneas; & grette þen alde king.
     68
& he hine feire on-feng; mid allen his folke.
     69
Muche lond he him ȝef; & mare him biheyte.
     70
an-long þare sea;eacute; siden & widen.
     71
Þare quene hit of-þouhte; noþeles heo hit þolede. Page  5
     72
Þe king heuede ane douter; þe him was swiþe deore.
     73
Eneam he heo biheyte; to habben to wife.
     74
& after his daye; al his drihliche lond.
     75
for he nefde nenne sune; þe sarure was his heorte.
     76
Þat maiden wes ihoten Lauine; seþen heo wes leodena quene.
     77
feier wes þe wimmon; & wunsum hire monnen.
     78
Ah Turnus was ihoten þat wes of Tuskanne duc;
     79
þet lufede þet maiden; & hire monscipe bed.
     80
þat he heo wolde habben; to heiȝen are quene.
     81
Þa com þat word to him; þat was widene cuð.
     82
þat þe king Latin; ȝef Lauine his douter.
     83
Eneam to are brude; for heo wes his deore bearn;
     84
Þa wes Turnus sari; & soruful on his mode.
     85
for he heo heuede swiþe ilofe[d]; & luf-þing hire biheite.
     86
Weorre makede Turnus; mid teonen he wes idrefe[d].
     87
wið Eneam he nom an feiht; þat wes feondliche strong.
     88
hond wið honde; fuhten þa heȝe men.
     89
Teone wes on compe; þar Turnus feol.
     90
mid mechen to-heawen; his monscipe wes þe lasse.
     91
Eneas nom Lauine; leofliche to wife.
     92
he wes king & heo quen; & kine-lond heo welden.
     93
inne griðe & inne friðe; & freoliche loueden.
     94
Seoþen Eneas Lauine heuede inomen; & þa leodene bi-wnnen.
     95
he makede enne stronge castel; mid starke ston walle.
     96
Lauine hehte his leuemon; þene castel he clepede Lauinion.
     97
þat wes for hire worðscipe; wel þat he hire uþe.
     98
Feour winter he heuede þat wif; mid wrðscipe to welden.
     99
after þa feourðe ȝere he was dead; his freonden hit of-þuhten.
     100